Diş taşı (tartar) nedir?

Diş yüzeyinde bakterilerin birikimine neden olan bir plak oluşur. Bu plak dişlerin fırçalanmasından yaklaşık 12 saat sonra oluşmaktadır. Bu nedenle dişlerin günde en az 2 defa fırçalanarak, bu plağın uzaklaştırılması istenir. Plağın yeterli uzaklaştırılamadığı, etkili fırçalamanın yapılmadığı durumlarda tükrüğümüzde bulunan minerallerin ve bakterilerin de tutulumuyla birlikte diş taşı (tartar) oluşmaktadır.

Diş taşı (tartar) zararlı mıdır?

Diş taşı birikimi, dişlerin renk bozukluğuna neden olmakla birlikte, diş eti enfeksiyonlarına ve hatta çene kemiğinde rezorpsiyona (erimeye) neden olabilmektedir. Diş etlerine başkı yapan diş taşları, diş eti çekilmesi de yapabilmektedir. Yoğun miktarda bakteri içeren diş taşları ağız içinde enfeksiyonlara yol açabileceğinden temizlenmesi gerekmektedir.

Diş taşı temizliği (detertraj) ne kadar sürede yapılmalıdır?

Bakteri plağı ve diş taşının oluşumu kişiden kişiye bağlı olarak değişmektedir. Bu nedenle kişilerin rutin diş hekimi kontrollerini 6 ayda bir yaptırmaları ve varsa diş taşlarını temizletmeleri gerekmektedir.

Diş temizletmenin zararı var mıdır?

Diş temizletme (detertraj) sonucunda dişler ve diş etleri arınmaktadır. “Bir kere diş temizlettin mi, sürekli temizletmek gerekir” anlayışı kısmen yanlıştır. Doğrusu: Diş taşları, zaten düzenli aralıklarla temizlenmelidir. Ve doğru yapıldığında dişlere herhangi bir zararı yoktur.

Kullanılan ultrasonik temizleyici başlıklar, diştaşına mikro titreşimler vererek parçalanmasını sağlarlar. Bu titreşimli uçlar sadece diştaşının olduğu bölgeye uygulanmalıdır. Diş taşı olmayan sağlıklı yüzeye uygulandığında yüzeyde çizikler oluşturarak bölgeye tekrar diştaşı biriktirmesi daha kolay hale gelir. Ultrasonik temizleyicinin ardından mekanik fırça ile polisaj yapılır ve dişlerde biriken lekeler de ortadan kaldırılır.

Dişleri temizlettikten sonra tüm lekeler tamamen çıkar mı?

Dişlerdeki lekeleri %100 çıkarmaya çalışmak her zaman doğru bir tercih olmayabilir. Bazı kişilerde leke oluşumu ile birlikte dişlerde erozyon (aşınma) veya ufak yapısal çukurcuklar veya çürük başlangıçları olabilir. Bunlar leke değildir ve temizlemek dışında farklı kazıma yöntemler (dolgu gibi) uygulanması gerekir.

Hastalarımıza durumu anlatırız ve temizleme sırasında bunların kaybolmayacağını belirtiriz. Bazı doğal oluklardaki inatçı lekeleri çıkarmak için aşırı polisaj yapmak gerekir ki bu aslında iyi bir şey değildir. Aşırı polisaj dişlerde mikro aşındırma yapabilir ve daha sonra lekelerin daha fazla ve erken oluşmasına sebep olabilir. Bu durumda hastalarımızın dişlerindeki lekelerin büyük kısmını temizledikten sonra tek tük kalan noktaları bırakmak daha sağlıklı olabilir.

Bir de dişlerin çiğneme yüzeyindeki olukların içindeki çizgileri insanlar leke sanarak çıkarılmasını ister fakat bunlar leke değildir. Dişlerin olması gereken oluklardır ve bunlar içe doğru katlantılı yapıda olduğu için siyah çizgi şeklinde görünür. Bunlar kötü şeyler değildir hatta son dönemde yapılan estetik dolgularda bu olukları dolguda renklendirmek bir başarı sayılır.

Diş temizletmek ağrılı bir tedavi midir?

Normal şartlar altında ağrılı, acılı bir tedavi değildir. Çünkü burada yapılan müdahale canlı olan dişlere değil, etrafındaki taşlara ve lekeleredir. Dişlere herhangi bir zarar verilmediğinden dolayı hassasiyet haricinde ağrı veya acı şikayeti olmaması gerekir. Eğer dişetleri hastalanmış duruma gelmişse ve temizlerken acıyacak durumda ise, hastalarımıza normal temizlik yerine ileri dişeti tedavisi olan küretaj tedavisi yapılmasını tavsiye ederiz.

Diş fırçalarken diş etlerinin kanaması neden olur?

Diş fırçalarken diş etlerinde kanama olması, fırçayla diş etine zarar verilmiş olmasından kaynaklanabilmektedir. Daha yüksek bir ihtimal ise diş eti hastalığı (gingivitis)’dır. Diş eti hastalığı, dişlerin etkili fırçalanamaması ve diş taşı birikiminden kaynaklanmaktadır. Diş taşı temizliği (detertraj) sonrasında diş eti kanamanız geçecektir. Diş eti kanamaları başka hastalıklarında belirtisi de olabileceğinden ihmal edilmemesi gereken bir bulgudur.

Küretaj nedir?

Diş taşı ilerleyerek kök yüzeyinde birikebilmektedir. Bunun sonucunda kemik kaybı (periodontitis) ve dişlerde sallanmalar başlayabilmektedir. Kök yüzeyinde biriken diş taşı ve iltihabın temizliği tedavisine küretaj denir.

Diş Taşı Temizliği Sonrasında

Diş temizliği yapıldıktan sonra birkaç gün sıcak-soğukta hassasiyet görülebilir, normaldir.
Diş taşlarının temizlenmesi sonucu dişler arasında hissedilen boşluklar, mevcut olan normal aralıklardır.
Diş taşlarının yoğun olduğu ve/veya diş eti hastalığının ilerleyen döneminde temizlik yapıldığında dişler bir miktar sallanabilmektedir.
Diş yüzeyinde diş taşlarının temizlenmesi sonrası dille pütürlü alanlar hissedilebilir.